Κηπευτικά - Τομάτα/ Αγγούρι/ Πιπεριά

Η επίδραση της θερμοκρασίας αέρα στα κηπευτικά (τομάτα/ αγγούρι/ πιπεριά/ μελιτζάνα).

Η θερμοκρασία αποτελεί το βασικότερο παράγοντα εξέλιξης και ωρίμανσης των κηπευτικών και οι απαιτήσεις τους εξαρτώνται άμεσα από το στάδιο της ανάπτυξης που βρίσκονται.  Η ιδανική θερμοκρασία στο σπορείο, μέχρι το φύτρωμα των σπόρων και την εμφάνιση των κοτυληδόνων, είναι περίπου 24-27^oC.  Σε χαμηλότερες θερμοκρασίες έχουμε καθυστέρηση του φυτρώματος των σπόρων.  Στη συνέχεια, υποβάλλονται σε χαμηλότερες θερμοκρασίες, δηλαδή 18-23^oC την ημέρα και 14-16^oC τη νύχτα.  Γενικά, για μια καλή παραγωγή, η διαφορά θερμοκρασιών ημέρας και νύχτας δεν πρέπει να ξεπερνάει τους 5 - 7^oC.

Η ανάπτυξη των κηπευτικών δυσχεραίνεται όμως σε θερμοκρασίες μικρότερες από 16^oC και μπορεί να υποστεί ζημιές σε συνθήκες παγετού ή τα φυτά να καταστραφούν σχεδόν ολοσχερώς.  Χαμηλές θερμοκρασίες, κάτω από 13^oC έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση έως και 20% της διάρκειας ζωής της γύρης καθώς και της γονιμότητά της.  Επίσης,  παραμορφώνονται οι ανθήρες και λιγοστεύει ο αριθμός των ανθέων.

Τα φυτά των κηπευτικών παρουσιάζουν ανοχή σε χαμηλές θερμοκρασίες της τάξεως των 10-12^oC καθώς και σε υψηλές μέχρι 38^oC, με ανάλογη όμως οψίμιση της καλλιέργειας και μείωση παραγωγικότητας.  Οι υψηλές θερμοκρασίες ημέρας (27^oC και άνω) περιορίζουν την ανάπτυξη του φυτού, ενώ γύρω στους 30^oC προκαλείται πτώση των ανθέων.  Όταν η θερμοκρασία ξεπεράσει τους 32^oC, έστω και για μικρό χρονικό διάστημα, τότε μειώνεται απότομα η καρπόδεση.

Ο ρόλος της θερμοκρασίας εδάφους στην καλλιέργεια των κηπευτικών.

Η θερμοκρασία εδάφους παίζει κύριο ρόλο στην καλλιέργεια των κηπευτικών.  Πιο συγκεκριμένα, κρίσιμο είναι το στάδιο της εγκατάστασης των καλλιεργειών.  Για μια καλή ανάπτυξη της ρίζας καθώς και ολόκληρου του φυτού, οι ιδανικές τιμές της εδαφικής θερμοκρασίας, δεν πρέπει να είναι μικρότερες από 14^oC.

Πώς επιδρά η υγρασία αέρα στην ανάπτυξη των κηπευτικών.

Συνήθως, η χαμηλή ατμοσφαιρική υγρασία (<30%) στην καλλιέργεια των κηπευτικών είναι επιθυμητή, ανάλογα το στάδιο της ανάπτυξης.  Σημαντικά στάδια στα οποία βοηθά η χαμηλή υγρασία αέρα είναι τόσο το στάδιο ανάπτυξης των φυτών, όσο και η ωρίμανση των καρπών για την αποφυγή μυκητολογικών ασθενειών.  Αντιθέτως, πρόβλημα μπορεί να υπάρξει στην απελευθέρωση της γύρης των φυτών κατά τη γονιμοποίηση σε υπερβολικά ξηρές συνθήκες.

Συνήθως όμως, η υγρασία του αέρα δεν λείπει από τις καλλιέργειες των κηπευτικών.  Στις περιπτώσεις υπερβολικά αυξημένης ατμοσφαιρικής υγρασίας, η γύρη π.χ. της τομάτας που δημιουργεί συσσωματώματα και δεν μπορεί να μετακινηθεί εύκολα και να γονιμοποιήσει τα αρσενικά άνθη της, προκαλείται κακή γονιμοποίηση του φυτού.

Στα αυτογονιμοποιούμενα κηπευτικά το πρόβλημα είναι μικρότερο, αλλά όχι αδιάφορο.

Για τους λόγους αυτούς, στις καλλιέργειες των κηπευτικών συστήνεται η άρδευση με σταγόνα για την αποφυγή υψηλών υγρασιών στη φυτεία και πρόκληση εμφάνισης μυκήτων.

Εδαφική υγρασία και καλλιέργεια κηπευτικών.

Η υψηλή εδαφική υγρασία είναι επιθυμητή κατά την καλλιέργεια των κηπευτικών, χωρίς όμως ποτέ το έδαφος να φτάσει στο σημείο κορεσμού. Ένα έδαφος όπου έχει μόνιμα αρκετή υγρασία χωρίς όμως να «λασπώνει» θεωρείται ιδανικό για την ανάπτυξη των φυτών.

Ιδιαίτερα, όσον αναφορά την καλλιέργεια της τομάτας η υγρασία είναι επιθυμητή, αλλά με καλή στράγγιση και έλεγχο έως και το στάδιο όπου τα φυτά δέσουν το πρώτο «σταυρό».  Η μείωση της άρδευσης στο στάδιο αυτό έως τη ολοκλήρωση της καλλιέργειας της τομάτας, βελτιώνει το δέσιμο των καρπών .

Τα λοιπά κηπευτικά επιθυμούν καλή αποστράγγιση, χωρίς να βρεθούν σε συνθήκες στρες.

Από την άλλη μεριά, η έλλειψη εδαφικής υγρασίας (>25 cb) την περίοδο της άνθησης, δημιουργεί προβλήματα ελλιπούς γονιμοποίησης αλλά και πτώσης των ανθέων.

Επίσης, στο στάδιο του δεσίματος και της ανάπτυξης των καρπών των κηπευτικών η έλλειψη εδαφικού νερού, δημιουργεί πτώση νεαρών καρπών, ελλιπή και ανομοιόμορφη ανάπτυξη και τελικά πτώση ημιώριμων ή ώριμων καρπών.

Επιπτώσεις των ισχυρών ανέμων στην ανάπτυξη των κηπευτικών.

Οι καλλιέργειες των κηπευτικών έχουν μεγάλη ευαισθησία στους ισχυρούς ανέμους.  Αυτό συμβαίνει επειδή συνήθως είναι ετήσιες και οι αγροί όπου καλλιεργούνται εναλλάσσονται κάθε περίοδο.  Οι συνθήκες αυτές, δεν βοηθούν να δημιουργηθούν μόνιμοι φράχτες προστασίας της φυτείας από ισχυρούς ανέμους.

Για τους λόγους αυτούς, οι υπαίθριες καλλιέργειες των κηπευτικών υποστυλώνονται με πασσάλους, κάθετους ή διασταυρούμενους, με δίχτυα στήριξης με επιπλέον ειδικά στηρίγματα. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις στα βρώσιμα κηπευτικά, αλλά συχνά στη βιομηχανική τομάτα, τα φυτά αφήνονται να αναπτυχθούν ελεύθερα στην επιφάνεια του εδάφους, αφού αυτό καλυφθεί με μαύρο πλαστικό.  Η οριζόντια αυτή ανάπτυξη προστατεύει από τους ανέμους, αλλά είναι ιδιαίτερα επιρρεπής σε μυκητολογικές ασθένειες.